Kabanata 35: Kandila ng Alaala
Lumipas ang ilang araw matapos ang pagkalaglag ng sanggol. Sa kabila ng pagbangon para sa mga anak, may mga gabi pa rin na bigla na lamang tatahimik si Ysay sa sala, hawak ang maliit na puting damit na dapat sana’y unang susuotin ng sanggol nila.
Nakita siya ni Ramil isang gabi, nakaupo sa gilid ng kama ng bunso nilang si Angelique. Tahimik lang itong nakatanaw sa labas ng bintana habang bumubulong ng tila panalangin.
Nilapitan niya ito at marahang hinawakan ang balikat. “Gusto mo bang alalahanin natin siya… ng magkasama?”
Tumango lang si Ysay, at magkasabay silang lumabas ng bahay dala ang isang maliit na kandila at papel na parang liham.
Sa ilalim ng punong mangga sa bakuran nila—doon kung saan madalas maglaro ang mga bata—nagsindi sila ng kandila. Walang sermon, walang engrandeng salita. Tanging ang katahimikan ng gabi at ang malamlam na liwanag ng apoy ang saksi sa sakit at pagmamahal nila.
“Hindi ka man namin nakilala, anak… pero minahal ka na agad ng buong puso namin,” bulong ni Ysay.
Mula sa bulsa ni Ramil, inilabas niya ang maliit na papel. “May ginawa akong kanta. Hindi ko alam kung maganda siya, pero gusto ko lang mailabas 'yung nararamdaman ko…”
At saka niya ito inawit, pabulong pero malinaw—gamit ang boses na kahit puno ng luha ay matatag:
"Sa Bawat Tibok"11Please respect copyright.PENANAsddKTC4fqS
(by Ramil & Ysay)11Please respect copyright.PENANAn99apFgL02
🎵11Please respect copyright.PENANAv7rVpCCv0C
Sa bawat tibok ng puso namin,11Please respect copyright.PENANAN2jOcK8dwE
Doon ka mananatili, ‘di kami malilimutan.11Please respect copyright.PENANAIgfEmHijjE
Kahit saglit lang kitang nakapiling,11Please respect copyright.PENANAAaUzGSdo9Z
Ang pag-ibig namin sa’yo ay walang hangganan.
Ikaw ang bituin sa madilim na gabi,11Please respect copyright.PENANAqmKpvOufKP
Ang awit na ‘di pa tapos, ngunit kumpleto kami.11Please respect copyright.PENANAwpYG0n0Dve
Sa bawat luha, sa bawat ngiti,11Please respect copyright.PENANAm0JpMxyS7Y
Ikaw ang alaala, sa puso'y mananatili.11Please respect copyright.PENANAzhi1LAyNCV
🎵
Matapos ang kanta, napahawak si Ysay sa dibdib niya, at sumandal sa balikat ni Ramil. Hindi nila kailangang magsalita ng marami—ang kandila, ang kanta, at ang yakap nila sa isa’t isa ang nagsabi ng lahat.
Kinabukasan, nagtuloy ang buhay. Naging mas mahigpit ang kapit nila sa pamilya nila. Ang mga anak ay patuloy na nagbibigay ng dahilan para magpatuloy. At kahit na may nawawala, ang kanilang pagmamahal ay naging mas malalim, mas totoo, at mas matatag.
ns216.73.216.169da2