Kabanata 6: Lakad ng May Dalawang Mundo
Lunes na naman.
Alas-kuwatro pa lang ng madaling-araw, gising na si Ramil. Nakatimpla na siya ng gatas ni Jae Ann, na noo'y mahimbing pa ang tulog sa maliit nilang kutson sa sulok ng silid. Tahimik pa ang buong bahay—isang bihirang pagkakataon sa tahanang laging puno ng ingay ng mga bata at takbo ng responsibilidad.
Hindi siya nagreklamo. Kabisado niya na ang tiyempo: sa pagitan ng unang tilaok ng manok at ng pag-aalmusal ng mga kapatid, dapat nakaligo na siya't nakaayos. Sa mesa, nakahain na ang sinangag, pritong itlog, at tuyo—karaniwang almusal pero sagana sa pagmamalasakit. Niluto niya habang buhat si Jae Ann sa isang braso at nagkakape sa kabila.
Bago umalis, iniabot niya ang mga barya sa bawat kapatid.
"Sa'yo, Jong. Baon mo. Lenlen, ito pambili mo ng illustration board. Wag n'yong hayaang mapanis 'yung ulam. Pakitingnan si baby 'pag umiyak, ha?"
Ngumiti ang mga ito at sabay-sabay na nag-"Opo, Kuya!"
Nang makarating sa opisina, nagpalit agad siya ng polo. Messenger siya sa isang music production house sa Makati. Ilang ulit na siyang inalok na mag-audition bilang backup vocalist, pero mas pinili niyang manatili sa kasalukuyan niyang trabaho—tiyak ang kita, may oras. Hindi tulad ng pag-awit, na baka 'di makabayad ng gatas sa isang buwan.
Sa buong linggo, ganito ang daloy ng araw niya. Lunes hanggang Sabado, pabalik-balik sa mga opisina, nagdadala ng demo tapes, nag-aabot ng kontrata, naghihintay sa pila ng mga elevator habang tangan ang lagay ng pamilya niya sa dalawang kamay.
Pagdating ng Sabado ng gabi, kahit pagod, dumidiretso siya sa isang maliit na construction site sa Pasig. Sa Linggo, tinatapos niya ang shift bago magtanghalian. Sumasampa siya ng scaffolding, nakikipagbuno sa halo ng semento, o 'di kaya'y nagbubuhat ng buhangin—kahit nangangalay ang katawan, wala siyang iniiwang trabaho.
"Para sa kanila 'to," wika niya habang tinutuyo ang pawis gamit ang gulang na panyo. "Para kina Nanay, Tatay, mga kapatid ko... at lalo na kina Tentay at Jae Ann."
Pag-uwi, kahit pagod, siya pa rin ang nagaasikaso ng gamot ng anak. Siya ang naghuhugas ng lampin. Siya rin ang nag-aabot ng mainit na tubig kay Tentay na madalas ay tulala pa rin, nalulunod sa bigat ng bagong papel bilang ina, at isang 'di kanais-nais na manugang.
Pero si Ramil, di nagbabago.
Tahimik. Matiyaga. Umaawit minsan sa loob ng isip habang nagkakayod, pero mas madalas ay nakatuon sa kung paanong itatawid ang kinabukasan.
Dalawang pamilya ang binubuhay niya—ang pinanggalingan at ang binuo. Wala siyang luho, walang pagod na sinasayang. At sa bawat patak ng pawis, iniisip niya lang ang tinig ng isang anak:
"'Tay..."
At sapat na 'yon para hindi siya tumigil.
17Please respect copyright.ＰＥＮＡＮＡtNb4wjGAgB
